Để việc trồng trọt và chăm sóc cây trồng phát triển thì có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng tới năng suất của cây trồng. Trong có yếu tố môi trường ảnh hưởng rất lớn đến trồng trọt và việc chăm sóc cây trồng. Bài viết hôm nay sẽ nêu những ảnh hưởng của môi trường đến trồng trọt và chăm sóc cây trồng từ đó có những biện pháp chăm sóc và phòng tránh kịp thời.

Những ảnh hưởng của môi trường đến trồng trọt và chăm sóc cây trồng

1. Nhiệt độ

Nhiệt độ là một trong những yếu tố môi trường ảnh hưởng tới quá trình sinh hoá, sinh lý của cây trồng. Tuỳ thuộc vào mỗi loại cây sẽ có khả năng sinh trưởng ở một nhiệt độ nhất định. Bình thường cây trồng sinh trưởng ở khoảng nhiệt đồ 25-40ºC. Những cây ưu lạnh có thể sinh trưởng ở nhiệt độ dưới 25ºC, với một số cây ưu nhiệt, phù hợp với sinh trưởng ở nhiệt độ trên 25ºC.

Nhiệt độ ảnh hưởng tới sự sinh trưởng của cây trồng như thế nào?

• Nhiệt độ có ảnh hưởng trực tiếp tới tốc độ phản ứng của các quá trình. Ví dụ với những cây ưa lạnh sống ở nhiệt độ của cây ưa nóng sẽ chậm phát triển, thoát hơi nước nhiều, dễ bị bệnh hại từ đó dễ bị chết. Ngược lại cây ưa nhiệt sẽ sinh trưởng nhanh và ổn định trong khoảng nhiệt độ thích hợp của nó.
• Nhiệt độ ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hô hấp, quang hợp, thoát hơi nước, hấp thu dinh dưỡng, nước của cây trồng
• Nhiệt độ ảnh hưởng tới sự hoạt động của vi sinh vật cộng sinh trong đất. Nhiệt độ thấp sẽ gây ra ức chế hoạt động của vi sinh vật nitrate hoá, vi sinh vật phân giải chất hữu cơ

2. Ánh sáng

Ánh sáng giúp quang hợp của cây và thông qua quá trình này tạo ra các chất hữu cơ. Nếu thiếu ánh sáng cây sẽ yếu ớt, mọc chậm, sinh trưởng không bình thường, dễ bị sâu bệnh dẫn đến chết, lá thường mỏng, không ra hoa hoặc ra hoa nhưng không đều. Ngược lại nếu ánh sáng quá mạnh thì lá sẽ nhỏ, hoa biến sắc và phiến lá dày

Mỗi loại cây có nhu cầu hấp thu ánh sáng khác nhau. Để tạo điều kiện cho cây sinh trưởng và phát triển thì cần phải căn cứ vào yêu cầu ánh sáng đối với cây. Cụ thể:

• Nhóm cây ưa sáng: Đặc điểm đối với những cây này không nên trồng xen kẽ, không trồng nới có nhiều bóng cây, mật độ thưa hợp lý
• Nhóm cây ưa sáng trung bình: Đối với nhóm này có thể trồng xen hợp lý. Nếu trồng ở chỗ có nắng trực tiếp sẽ lá sẽ vàng, cây phát triển kém. Còn những cây ưu nắng nếu trồng ở trong vườn rợp cây sẽ củ nhỏ, chết lụi
• Nhóm cây ưu ánh sáng yếu: Đối với loại cây này tuỳ thuộc vào mỗi loại cây sẽ có độ bao phủ phù hợp. Ví dụ: Thảo quả yêu cầu độ che phủ 0,5-0,6, Tam thất trồng dưới tá rừng hoặc dười dàn mái che…

Ví dụ các cây quế , chè, hồi dưới 4 năm tuổi cần ít ánh sáng (che bóng), còn nếu trên 4 năm tuổi cần nhiều ánh sáng hơn. Thường yêu cầu ánh sáng gắn liền với độ cao địa hình

3. Gió

Gió là một trong những yếu tố môi trường có ảnh hưởng đến điều hoà mưa và giảm nhiệt độ. Ví dụ gió cấp 2 có lợi thế giúp làm giảm nhiệt độ. Khí hậu mùa hè có lợi cho quá trình sinh trưởng của cây sả. Còn gió bão sẽ gây đổ giàn che, gió lốc gây hỏng cây, vì vậy cần phải có biện pháp để kiểm soát được tránh ảnh hưởng đến năng suất và sản lượng nông sản

4. Lượng nước

Nước chiếm tỷ lệ khoảng từ 60-90% trong cây, đây là một trong những tỷ lệ rất lớn. Cây sống và phát triển được nhờ được hoà tan để đưa lên cây qua hệ thống rễ và nhờ chất dinh dưỡng trong đất.

Mặc dù nước chiếm tỷ lệ lớn trong cây những lương nước được hấp thục trong cây chỉ được khoảng 0,5-1%. Phần còn lại thoát hơi qua lá.

Ngoài ra nước giúp tạo điều kiện cho cây quang hợp, thực hiện quá trình vận chuyển khoáng chất. Lượng nước cây tiêu thụ để hình thành một gam chất khô cần tới 250-400 gam nước đối với cây ngô. Rau cần tới 300-500 gm còn cây thân gỗ cần tới 400-600 gam nước,

Vì vậy lượng nước ảnh hưởng rất lớn tới quá trình canh tác cây trồng. Muốn cây trồng phát triển ổn định và nhanh thì cần chăm sóc, tưới nước đầy đủ để sinh trưởng tạo chất lượng nông sản tốt.

5. Đất đai

Đất là một trong những nguồn cung cấp chất dinh dưỡng để nuôi cây. Có rất nhiều loại đất khác nhau nếu phân loại đất theo nông nghiệp. Mỗi loại lại có những đặc điểm khác nhau phù hợp với từng loại cây trồng phù hợp

Ví như ngô được trồng trên đất phù xa thì sinh trưởng và phát triển xanh tốt, một số loại cây chỉ phù hợp trồng trên núi đá. Các loại trà, cà phê phù hợp trồng trên các vùng đồi núi, cao nguyên.

Điều này dựa vào nguồn dinh dưỡng và từng đặc điểm đặc trưng của từng cây và phụ thuộc. Nếu cây trồng nhiều vụ trong năm trồng trên một mảnh đất thiếu dinh dưỡng, không được cải tạo, bạc màu, khô cằn thì chất lượng nông sản sẽ kém, năng suất cũng kém. Như vậy nếu cây trồng không được trồng ở những loại đất phù hợp sẽ phát triểm kém, thậm chí là chết, làm giảm năng suất và chất lượng của nông sản

Nếu đất thường xuyên được cải tạo, chăm sóc bằng các biện pháp như cày bừa, cày ải, sử dụng chế phẩm sinh học, phân bón để cải tạo đất, phân bón hữu cơ, phân vi sinh….hoặc có lượng phù xa bồi đắp thường xuyên sẽ giàu dinh dưỡng, tơi xốp mang đến hiệu quả cho cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt tăng năng suất nông sản

6. Cách chăm sóc

Cách chăm sóc là một trong những yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến sự tăng trưởng phát triển của cây trồng. Trong đó việc sử dụng phân bón là một trong những yếu tố kiên quyết để quyết định sản lượng và chất lượng của nông sản. Cụ thể những ảnh hưởng của phân bón đến cây trồng như thế nào:

Các loại phân bón cho cây giúp cung cấp các chất dinh dưỡng để nuôi cây trồng giúp thúc đẩy quá trình phát triển của cây như cành lá phát triển, cây đẻ nhánh nhiều, tỷ lệ ra hoá, kết trái tăng, khả năng chống lại sâu bệnh, thời tiết, khí hậu tăng. Tuy nhiên bạn cũng cần phải tìm hiểu về các kĩ thuật trồng trọt như bón lót, bón thúc để cây trồng có thể hấp thu chất dinh dưỡng hiệu quả hơn.

Mỗi chất đều có một chức năng riêng biệt để góp phần vào việc tăng trưởng và phát triển ổn định của cây. Tuỳ thuộc vào mỗi chất, có chất tham gia trực tiếp đến qúa trình trao đổi chất của cây, tác động đến enzyme, chất điều hoà sinh trường, có chất lại trực tiếp tham gia vào cấu tạo, thành phần tế bào mô cây

Phân bón ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng, màu sắc, hình dáng của cây trồng. Các loại phân bón hầu hết đều chứa kali, giúp tăng hàm lượng tinh bột, đường, màu sắc nông sản đẹp hơn.

Những cây trồng được bón bằng phân bón chất lượng sẽ phát triển khoẻ mạnh, phát triển xanh tốt, sai quả, nhiều hoa. Ngược lại nếu bón thừa phân sẽ ảnh hưởng tới cây trồng, gây thoái hoá, làm chua đất và gây hại cho cây trồng. Bạn có thể tham khảo đa dạng các loại phân bón với nhiều chức năng khác nhau tại đơn vị phân bón Hà Lan chuyên cung cấp phân bón uy tín, chất lượng cao.

Như vậy việc trồng trọt và chăm sóc cây trồng phụ thuộc rất nhiều vào các yếu tố môi trường. Với những ảnh hưởng của môi trường đến trồng trọt và chăm sóc cây trồng được nêu ở trên hy vọng người trồng trọt có thể kiểm soát phần lớn các yếu tố ảnh hưởng đến sự sinh trưởng, phát triển và chăm sóc cây trồng.