Trà đạo – một nét đẹp văn hóa truyền thống của người Á Đông, từ lâu đã được coi là biểu tượng của sự thanh nhã, tinh tế và giản dị. Trà đạo không chỉ đơn thuần là việc thưởng trà, mà còn là một nghệ thuật giúp con người gắn kết với thiên nhiên, nuôi dưỡng tâm hồn và hướng đến những giá trị cao đẹp. Trong bài viết này, The Tea Lab sẽ đưa bạn vào hành trình khám phá thế giới trà đạo, từ khái niệm trà đạo là gì, lịch sử hình thành, các nguyên tắc cơ bản, cách pha chế và thưởng thức trà đúng chuẩn. Đồng thời, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về văn hóa trà đạo ở một số các quốc gia Á Đông.

Tìm hiểu về trà đạo

Trà đạo đã tồn tại và phát triển qua nhiều thế kỷ, trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa của nhiều quốc gia Á Đông. Trà đạo không chỉ thể hiện vẻ đẹp thanh cao gắn liền với triết lý Phật giáo mà còn chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc của Nho giáo. Để hiểu rõ hơn về nghệ thuật này, trước hết, chúng ta cần khám phá khái niệm trà đạo là gì, cùng với nguồn gốc và lịch sử hình thành của nó.

Trà đạo là gì?

Trà đạo là một nghệ thuật thưởng trà tinh tế mang đậm triết lý và văn hóa sâu sắc. Không chỉ dừng lại ở việc uống trà, trà đạo thể hiện một phong cách sống, một triết lý về sự tĩnh tại, thanh tao và hòa hợp với thiên nhiên. Nghệ thuật này đòi hỏi người thưởng trà phải tập trung, trân trọng từng giọt trà, từng cử chỉ, động tác trong quá trình pha chế và thưởng trà.

Trà đạo không chỉ đơn thuần là một nghi thức xã giao mà còn là cách để con người tìm lại sự cân bằng, bình an trong tâm hồn giữa cuộc sống bộn bề. Mỗi buổi trà đạo là một trải nghiệm, nơi con người kết nối với nhau và với chính bản thân mình thông qua sự tĩnh lặng và lòng biết ơn. Trà đạo vì thế được xem là một hành trình hướng tới sự hoàn thiện bản thân, tìm kiếm chân lý và sự thư thái trong tâm hồn.

Nguồn gốc hình thành nghệ thuật trà đạo

Trà đạo bắt đầu hình thành và phát triển vào khoảng cuối thế kỷ XII. Theo truyền thuyết Nhật Bản, một vị cao tăng tên là sư Eisai (1141-1215) đã đến Trung Quốc học đạo. Sau khi trở về Nhật Bản, ông mang theo những giống hạt trà đầu tiên và trồng chúng trong sân chùa.

Từ đó, văn hóa trồng và thưởng trà đã lan rộng khắp Nhật Bản. Không chỉ đơn thuần là uống trà, người Nhật đã khéo léo kết hợp thiền định của đạo Phật vào quá trình này, tạo ra nghệ thuật trà đạo (chanoyu – 茶の湯). Ngày nay, trà đạo đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người Nhật và đã được nhiều quốc gia khác như Trung Quốc, Hàn Quốc, Việt Nam,… đón nhận và phát triển.

Lịch sử phát triển của văn hóa trà đạo

Lịch sử trà đạo trải qua nhiều giai đoạn quan trọng, mỗi giai đoạn đều để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng những người yêu thích phong cách trà đạo.

• Giai đoạn 1: Thời kỳ Jyoo

Trong khoảng thời gian từ thế kỷ VIII đến thế kỷ XIV, trà đạo chủ yếu diễn ra trong giới quý tộc, được xem như một hoạt động xa xỉ của tầng lớp này. Các dụng cụ uống trà chủ yếu có nguồn gốc từ Trung Quốc, thể hiện sự sang trọng của tầng lớp thượng lưu.

Giai đoạn này đặc biệt nổi bật với quan điểm của Jyoo, người đã khẳng định rằng việc thưởng trà không chỉ phụ thuộc vào vật chất mà còn chú trọng đến sự kết nối giữa con người và thiên nhiên.

• Giai đoạn 2: Bước ngoặt lớn

Thế kỷ XVI đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong văn hóa trà đạo, khi trà đạo trở nên phổ biến trong giới võ sĩ. Senno Rikyu, một nhân vật nổi bật trong giai đoạn này, đã truyền bá nghệ thuật trà đạo đến Shogun, người đứng đầu giới võ sĩ thời Azuki. Sức ảnh hưởng của Rikyu không chỉ tác động mạnh mẽ đến tầng lớp võ sĩ mà còn đến giới chính trị đương thời.

Ngoài ra, Yabunnouchi Jyochi cũng đã có đóng góp quan trọng bằng cách đưa ra quan điểm rằng thực hành trà đạo dựa trên yếu tố bản thân, lối sống và tâm hồn trong sáng của mỗi người, từ đó làm phong phú thêm sự truyền bá của trà đạo.

• Giai đoạn 3: Trà đạo trong thời hội nhập

Trong giai đoạn này, trà đạo trở nên phổ biến hơn và xuất hiện nhiều phòng trà mới. Các phòng trà và bàn gỗ dành cho khách thưởng trà dần thay thế các phong cách truyền thống của Nhật Bản. Người thưởng trà không còn bị ràng buộc bởi các quy tắc truyền thống, phong cách ngồi hay cách uống trà cũ và trang phục cũng trở nên đa dạng hơn, ảnh hưởng từ phong cách phương Tây.

Xem thêm: Top 12 Các Loại Trà Quý Tộc Nổi Tiếng Hàng Đầu Trong Văn Hóa Trà Chiều Anh Quốc

Khám phá văn hóa trà đạo của các quốc gia trên thế giới

Văn hóa trà đạo không chỉ là một khái niệm trừu tượng mà còn là một phần quan trọng trong di sản văn hóa của nhiều quốc gia. Mỗi quốc gia đã phát triển những cách thưởng thức trà độc đáo, gắn liền với lịch sử và truyền thống của riêng mình. Để hiểu sâu hơn về sự đa dạng và phong phú của trà đạo, chúng ta sẽ cùng khám phá những nét đặc sắc trong văn hóa trà đạo của các quốc gia Việt Nam, Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc.

Nghệ thuật trà đạo Việt Nam

Đối với người Việt Nam, trà đạo không chỉ là một phương tiện gắn kết các mối quan hệ xã hội mà còn là biểu tượng của tinh thần lễ nghĩa và văn hóa ứng xử trong đời sống. Một đặc điểm nổi bật của trà đạo Việt Nam là nghệ thuật pha trà.

Người thưởng trà cần phải hiểu biết về cách sử dụng các dụng cụ pha trà và điều chỉnh nhiệt độ nước chính xác để giữ nguyên hương vị đặc trưng của trà. Ngoài ra, việc sử dụng các loại trà thượng hạng góp phần làm cho nghệ thuật trà đạo của Việt Nam trở nên tinh tế và sang trọng hơn.

Nghệ thuật trà đạo Nhật Bản

Nhật Bản được coi là cái nôi của nghệ thuật trà đạo, nhưng nền văn hóa thưởng trà của quốc gia này cũng chịu ảnh hưởng đáng kể từ Trung Quốc. Đặc trưng nổi bật của trà đạo Nhật Bản là hương vị umami độc đáo và kỹ thuật pha trà tinh tế.

Đối với người Nhật, trà đạo không chỉ là một nghệ thuật mà còn là phương pháp thanh lọc tâm hồn và xua đuổi những điều không may trong cuộc sống. Trà đạo Nhật Bản dựa trên bốn nguyên tắc cơ bản: hòa – kính – thanh – tịch, đồng thời tuân thủ các chuẩn mực nghiêm ngặt về nước pha trà, không gian, nghi lễ và cách thức thưởng thức.

Nghệ thuật trà đạo Trung Quốc

Trung Quốc cũng là một quốc gia có lịch sử trà đạo lâu đời và phong phú, chỉ đứng sau Nhật Bản. Quốc gia này tự hào sở hữu nhiều loại trà quý hiếm với hương vị thơm ngon đặc biệt, khó có thể cưỡng lại. Đặc biệt, nghệ thuật pha trà Kungfu của Trung Quốc nổi tiếng với kỹ thuật tinh xảo, thu hút nhiều người yêu trà mong muốn trải nghiệm ít nhất một lần trong đời.

Một bộ trà cụ truyền thống hoàn chỉnh của Trung Quốc thường bao gồm bàn trà, ấm trà, chén trà, tống, ống ngửi, thông ấm, kẹp chén, thẻ múc trà, gạt trà và phễu lọc. Người Trung Hoa rất coi trọng sự tinh tế và hương vị của trà, vì vậy họ thường rất nghiêm ngặt trong việc chọn lựa các loại trà cụ, nhằm đảm bảo chất lượng và vẻ đẹp của mỗi buổi thưởng trà.

Nghệ thuật trà đạo Hàn Quốc

Văn hóa trà đạo Hàn Quốc nổi bật với tinh thần tự do và phóng khoáng hơn so với văn hóa trà đạo ở Trung Quốc và Nhật Bản. Điểm đặc trưng của trà đạo Hàn Quốc là hương trà luôn thơm, trong sáng và nhẹ nhàng, cùng với phương pháp pha trà đầy ấn tượng. Dù văn hóa trà đạo Hàn Quốc phát triển sau, nhưng nó đã kế thừa trọn vẹn những giá trị dân gian một cách tinh tế và thoát khỏi những quy tắc nghiêm ngặt của các truyền thống trước đó.

Xem thêm: Top 33 Các Loại Trà Ngon Ở Việt Nam Và Trên Thế Giới Mà Bạn Nên Thử Một Lần

Dụng cụ trà đạo gồm những gì?

Trà đạo không chỉ là một nghệ thuật thưởng thức trà mà còn là một nghi lễ yêu cầu sự chú ý đến từng chi tiết. Để đạt được sự hoàn hảo trong mỗi nghi thức trà đạo, việc sử dụng các dụng cụ chính xác là vô cùng quan trọng. Vậy, để thực hiện trà đạo một cách đúng đắn, các trà nhân cần những dụng cụ gì? Hãy cùng khám phá những dụng cụ cơ bản và cần thiết trong trà đạo để hiểu rõ hơn về vai trò của từng món trong quá trình thưởng trà.

Trà thất (nhà không)

Trà thất, hay còn gọi là nhà không, là không gian đặc biệt dành riêng cho việc thưởng trà. Với diện tích khoảng 3×3 mét, phòng trà được trang trí với tấm tatami hoặc chiếu tre, tạo nên sự trang nhã và thanh tĩnh. Trà thất có thể được hình dung như một bức tranh sống động, được vẽ nên bởi sự tinh tế của người nghệ sĩ, mang đến một không gian thưởng trà hoàn hảo và tuyệt vời.

Trang trí không gian trà đạo

Trang trí không gian trà đạo là một phần quan trọng trong việc tạo nên một trải nghiệm thưởng trà hoàn hảo. Bên cạnh việc đảm bảo trà thất có không gian thoáng đãng và tĩnh lặng, việc trang trí còn bao gồm các yếu tố như tranh, thơ, câu liễn, hoa và lư trầm.

Trong không gian thưởng trà, những bức tranh về thiên nhiên, các vần thơ và câu liễn tinh tế không chỉ làm tăng vẻ trang nhã mà còn khơi dậy nguồn cảm hứng cho người thưởng trà. Những yếu tố này giúp tạo ra một môi trường thanh bình và đầy cảm xúc, góp phần vào cuộc đàm đạo về cách đối nhân xử thế và nhân sinh.

Hoa được đặt trong trà thất để tạo sự kết nối giữa con người và thiên nhiên, mang đến sự lãng mạn và bình yên. Lư trầm, với hương thơm nhẹ nhàng, được đặt ở góc phòng để thêm phần thanh thản và yên tĩnh cho không gian.

Tất cả các đạo cụ trong phòng trà được bày trí một cách gọn gàng và đầy đủ, nhưng không gây cảm giác bí bách, vẫn tạo sự cân bằng âm dương. Chính những chi tiết tinh tế này đã tô thêm vẻ đẹp của văn hóa trà đạo Nhật Bản.

Trà viên

Trà viên là khu vườn nằm bên ngoài trà thất, nơi hòa quyện giữa không khí trong lành và sự tươi mát của cây cối. Không gian này được chăm sóc một cách tinh tế và cẩn thận, tạo nên một môi trường thư giãn và dễ chịu. Mặc dù ít phổ biến hơn trà thất, trà viên cũng là nơi lý tưởng để thưởng trà, đặc biệt khi bạn muốn trải nghiệm không khí thiên nhiên trong khi thưởng thức trà.

Dụng cụ pha trà đạo

• Trà: Tùy thuộc vào hệ phái trà đạo mà loại trà sử dụng có thể khác nhau.
  • Matcha (trà bột): Được chế biến từ lá trà non, sau khi rửa sạch bụi bẩn, sấy khô và nghiền thành bột. Trà bột này thường được pha với nước sôi, hòa tan để tạo nên một tách trà có thể thêm sữa hoặc mật ong để tăng hương vị.
  • Trà nguyên lá: Lá trà được phơi khô và hãm trong nước ấm để chiết xuất tinh chất trà. Nước trà thường có màu vàng tươi và hương thơm, giữ được sự trong sáng và tinh khiết. Lá trà được loại bỏ sau khi hãm, chỉ giữ lại nước tinh chất.
• Phụ liệu: Là các nguyên liệu thêm vào để làm cho tách trà thơm ngon hơn và có lợi cho sức khỏe. Phụ liệu có thể bao gồm thảo dược, các loại củ quả phơi khô và các thành phần khác.
• Nước pha trà: Cần sử dụng nước tinh khiết như nước suối hoặc nước giếng không bị ô nhiễm để đảm bảo chất lượng trà.
• Ấm nước: Được sử dụng để làm nóng nước, thường là ấm đồng để giữ nhiệt tốt.
• Lò nấu nước: Trước đây, lò than được dùng để đun nước, nhưng hiện nay, người Nhật thường sử dụng bếp điện trong lò đồng để nấu nước trà.
• Hũ đựng nước: Được sử dụng để chứa nước lạnh khi pha trà.
• Chén trà: Chén phải đủ số lượng cho người thưởng trà, có thiết kế tinh tế và màu sắc trang nhã, thường gắn với các họa tiết bốn mùa.
• Kensui: Tương tự như chén trà nhưng lớn hơn, dùng để chứa nước rửa khi pha trà.
• Khăn fukusa: Dùng để lau hũ, lọ trà và muỗng trà khi pha trà.
• Khăn chakin: Khăn làm từ vải mùng trắng, dùng để lau chén trà.
• Khăn kobukusa: Được sử dụng để kê chén trà.
• Muỗng múc trà: Muỗng dài làm từ tre, dùng để lấy trà.
• Gáo múc nước: Được làm bằng tre, dùng để múc nước vào chén trà.
• Cây đánh trà: Dụng cụ dùng để đánh tan trà bột với nước sôi.
• Bình trà: Dùng để pha trà lá.
• Tách trà nhỏ: Dành riêng để đựng nước trà lá cho việc thưởng thức.

Xem thêm: Uống Trà Sữa Nhiều Có Bị Vô Sinh Không? 11+ Tác Hại Nguy Hiểm Của Thói Quen Uống Trà Sữa

Các bước pha trà đạo cơ bản

Để thưởng thức trà đạo đúng cách và trải nghiệm trọn vẹn nghệ thuật trà đạo, việc nắm vững cách pha trà cơ bản là điều cần thiết. Điều này không chỉ giúp bạn pha trà một cách chuẩn mực mà còn phản ánh tinh thần và nghi thức của trà đạo. Vậy cách pha trà đạo là gì? Dưới đây là hướng dẫn chi tiết các bước pha trà đạo cơ bản mà bạn cần biết để tạo ra một tách trà hoàn hảo, mang đậm bản sắc văn hóa trà đạo.

Bước 1: Chuẩn bị nước pha trà

Để pha trà đúng cách, bạn cần sử dụng nước tinh khiết và duy trì nhiệt độ nước trong khoảng 80-90 độ C. Nước nên được giữ ấm trong bình thủy hoặc đun bằng ấm kim loại không có nắp trên lửa nhỏ. Lưu ý rằng nước sôi ở 100 độ C không phù hợp để pha trà vì nó có thể làm mất đi hương vị nguyên bản và làm giảm chất lượng của trà.

Bước 2: Làm ấm dụng cụ pha trà

Trước khi bắt đầu pha trà, hãy tráng các dụng cụ như ấm trà và chén bằng nước sôi. Điều này không chỉ đảm bảo vệ sinh mà còn giúp duy trì nhiệt độ ổn định, tạo điều kiện tốt nhất để trà phát huy hương vị tối ưu.

Bước 3: Cho trà vào ấm

Sử dụng một thanh tre (Chashaku) để lấy trà từ hũ. Khi cho trà vào ấm, hãy lấy trà từ các cạnh của hũ theo chuyển động vòng tròn, tránh việc lấy trà trực tiếp từ giữa hũ. Điều này giúp đảm bảo lượng trà được lấy ra đồng đều và giữ nguyên hương vị của trà.

Bước 4: Pha trà

Lượng nước cần thiết để pha trà phụ thuộc vào từng loại trà cụ thể, vì vậy trà nhân phải có hiểu biết sâu về từng loại trà. Việc đo lường và điều chỉnh nước không chính xác có thể làm giảm hương vị của trà và ảnh hưởng đến tinh thần của trà đạo. Chính vì vậy, việc nắm vững kỹ thuật pha trà là rất quan trọng để giữ được sự tinh túy của từng loại trà.

Bước 5: Khuấy trà

Sử dụng thanh tre chasen để khuấy trà, di chuyển theo một chiều từ ngoài vào trong. Đảm bảo lực tay đều và nhẹ nhàng, nhằm hòa tan trà và tạo bọt một cách đồng nhất.

Bước 6: Thưởng trà

Trước khi thưởng thức trà, người Nhật thường ăn một viên kẹo hoặc bánh để làm sạch vị giác. Sau đó, họ cầm bát trà và xoay nhẹ ba vòng từ trái sang phải. Khi uống trà, chỉ nên uống một lượng vừa đủ. Sau khi thưởng thức, dùng tay lau miệng chén nơi vừa chạm môi để truyền lại cho người tiếp theo.

Xem thêm: Bỏ Túi Ngay Bí Quyết Uống Trà Đen Giảm Cân, Giữ Gìn Vóc Dáng Thon Gọn

Những quy tắc trong nghệ thuật trà đạo

Thưởng thức trà trong trà đạo Nhật Bản không chỉ đơn thuần là việc uống nước để giải khát mà còn là một biểu hiện rõ nét của văn hóa Nhật. Để đảm bảo tính trang trọng và thanh tao, có những quy tắc nhất định trong nghệ thuật uống trà đạo. Vậy những quy tắc trong văn hóa trà đạo là gì? Cụ thể như sau: 

• Quy tắc Osakini: Theo quy tắc này, bạn cần ăn bánh truyền thống trước khi uống trà. Quá trình ăn bánh sẽ được thực hiện theo thứ tự và khi đến lượt bạn, hãy nói “Osakini” trước khi thưởng thức bánh. Quy tắc này thể hiện sự tôn trọng đối với những người cùng tham gia buổi trà.
• Quy tắc tránh mặt chính của chén trà: Quy tắc này quy định rằng khi dùng bánh ngọt, bạn nên bẻ bánh thành từng miếng nhỏ và ăn hết trước khi chén trà đến lượt mình. Khi uống trà, hãy xoay miệng chén về phía khách, thay vì uống từ chính diện. Điều này cho phép bạn vừa thưởng thức trà vừa ngắm những hoa văn đẹp trên chén mà không làm bẩn miệng chén. Ngoài ra, hãy uống trà thành ba ngụm nhỏ và trả chén lại, thay vì uống một hơi hết chén, để tuân thủ đúng quy tắc trà đạo Nhật Bản.

Xem thêm: Trà Phổ Nhĩ Là Gì? Trà Phổ Nhĩ Có Mấy Loại? Cách Nhận Biết Các Loại Trà Phổ Nhĩ

5 nguyên tắc thưởng trà trong văn hóa trà đạo

Văn hóa thưởng trà có sự khác biệt tùy theo từng quốc gia. Một số nơi chú trọng vào kỹ thuật pha trà, trong khi những nơi khác lại đặt trọng tâm vào hương vị, hoặc kết hợp cả hai yếu tố. Tại Việt Nam, trà đạo cũng có những nguyên tắc riêng khi thưởng thức trà, được tóm gọn trong câu nói quen thuộc: “Nhất thủy, nhì trà, tam bôi, tứ bình, ngũ quần anh”. Hãy cùng The Tea Lab tìm hiểu ngay nguyên tắc thưởng trà đạo là gì ngay trong nội dung sau đây nhé!

Nguyên tắc 1: Nhất thủy

Nước là yếu tố quan trọng, quyết định tới 50% hương vị của trà. Để pha trà ngon, nên sử dụng nước tinh khiết.  Đây là lý do tại sao nhiều nơi thực hành trà đạo đúng cách thường sử dụng sương đọng trên lá sen để pha trà, vì nó mang lại sự tinh khiết tối ưu.

Hơn nữa, nhiệt độ nước cũng cần phải phù hợp với từng loại trà. Trà già yêu cầu nước phải được đun thật sôi. Còn đối với những loại trà như trà xanh, trà nhài và trà trầm hương thì chỉ cần nước sôi liu riêu, không quá sủi bọt. Ngoài ra, để trà có hương vị đậm đà và thơm ngon hơn, nên dùng ấm đất để đun nước.

Nguyên tắc 2: Nhì trà

Thành phần quan trọng thứ hai không thể bỏ qua chính là trà. Với sự đa dạng về loại và hương vị, việc chọn lựa trà cần được thực hiện một cách cẩn thận để có được một tách trà ngon. Trên thị trường hiện nay, trà khô khá phổ biến nhờ vào tính tiện lợi và khả năng bảo quản lâu dài. Tuy nhiên, để trải nghiệm hương vị trà thơm ngon nhất, chè tươi hoặc chè xanh vẫn là lựa chọn ưu tiên hàng đầu.

Khi sử dụng chè, cần rửa sạch lá và cọng chè, sau đó giật nát để khi pha, trà sẽ phát huy được hương thơm và vị đặc trưng. Sau khi cho nước sôi vào và để trà ngấm trong khoảng 10 đến 15 phút, bạn sẽ cảm nhận được một hương vị trà không thể nhầm lẫn.

Nguyên tắc 3: Tam bôi

Tam bôi trong trà đạo đề cập đến các chén trà được sử dụng trong quá trình thưởng trà. Các chén trà này không cần phải lớn, kích thước lý tưởng chỉ cần tương đương với hạt mít hoặc mắt câu. Khi thưởng trà, quan trọng không phải là số lượng chén trà uống mà là chất lượng của trà.

Một bộ trà đầy đủ thường bao gồm 4 chén quân và 1 chén tống (chén lớn nhất) để chứa trà. Tùy theo văn hóa của từng nơi, chén tống có thể có hoặc không. Chén tống dùng để rót trà từ ấm ra, sau đó chia đều vào các chén quân, giúp làm giảm nhiệt độ của trà khi mới được pha.

Nguyên tắc 4: Tứ bình

Trước khi bắt đầu pha trà, hãy rửa bình bằng nước ấm để đảm bảo sạch sẽ. Sau đó, cho một lượng trà vừa đủ vào bình, không nên cho quá nhiều. Lưu ý là nên loại bỏ lượt nước đầu tiên khi pha, điều này giúp trà ngấm đều và giữ được hương vị chuẩn. Tiếp theo, tiến hành pha trà như bình thường và để trà ngấm từ 1 đến 2 phút. Lúc này, trà sẽ đạt nhiệt độ vừa phải, sẵn sàng để thưởng thức.

Nguyên tắc 5: Ngũ quần anh

Trà đạo không hoàn chỉnh nếu thiếu đi người bạn trà. Không phải ai cũng có thể cùng nhau thưởng thức trà một cách trọn vẹn. Chỉ những tri kỷ, những người tâm giao mới có thể làm cho hương vị trà trở nên thật sự “đậm đà” và “ngọt ngào.” Những người có thể cùng nhau trò chuyện về trà đạo thường là những bạn bè và người thân đặc biệt, tạo nên những khoảnh khắc ý nghĩa và sâu sắc.

Xem thêm: Nên Uống Trà Thảo Mộc Khi Nào? Hướng Dẫn Cách Uống Trà Thảo Mộc Đạt Hiệu Quả Cao Nhất

Những nghi thức trong văn hóa trà đạo

Trà đạo là một nghệ thuật tinh tế yêu cầu sự kết hợp hoàn hảo giữa con người, sản phẩm trà và môi trường xung quanh. Để xây dựng và phát triển một nền văn hóa trà đạo được công nhận toàn cầu, người Nhật đã không ngừng nghiên cứu và nâng cao nghệ thuật trà đạo thành một phần quan trọng của bản sắc dân tộc.

Trà đạo không chỉ đơn thuần là việc thưởng trà, mà mục tiêu của người Nhật khi giới thiệu văn hóa này ra toàn cầu là giúp người thưởng trà hòa mình vào thiên nhiên, thanh lọc tâm hồn và tu dưỡng theo các nguyên lý của Phật giáo. Vậy những nghi thức trong văn hóa trà đạo là gì? 

Các nghi thức cơ bản của trà đạo bao gồm bốn nguyên tắc “Hòa – Kính – Thanh – Tịch”:

• “Hòa” biểu thị sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên, cũng như giữa trà nhân và các dụng cụ pha trà.
• “Kính” nghĩa là sự kính trọng đối với những người xung quanh và lòng tri ân đối với thiên nhiên và mọi sự vật.
• “Thanh” chỉ sự thanh tịnh, nhấn mạnh rằng tâm hồn phải được giữ gìn trong trạng thái thoải mái và thanh thản.
• “Tịch” đề cập đến không gian yên tĩnh, nơi việc thưởng trà diễn ra trong sự yên lặng và vắng vẻ.

Kết hợp các nghi thức này với kỹ thuật pha trà chuẩn mực, trà đạo tạo nên những chén trà thanh tao, mở ra không gian để con người có thể suy ngẫm và thảo luận về những vấn đề nhân sinh trong một không gian đầy cảm hứng.

Xem thêm: Hướng Dẫn Cách Bảo Quản Trà Đã Pha Để Qua Đêm

Những lưu ý mời trà trong quá trình thưởng trà

Dưới đây là một số điểm quan trọng mà các trà nhân cần lưu ý khi mời trà:

• Vệ sinh bộ ấm trà: Trước khi bắt đầu pha trà, bộ ấm trà cần được làm sạch kỹ lưỡng. Điều này không chỉ thể hiện sự tôn trọng đối với khách mà còn góp phần tạo nên trải nghiệm uống trà đạo hoàn hảo.
• Lượng trà phù hợp: Khi pha trà, việc canh lượng trà đúng chuẩn là rất quan trọng. Trà nhân cần đảm bảo lượng trà vừa đủ, tránh tình trạng quá ít hoặc quá nhiều, vì điều này có thể ảnh hưởng đến hương vị của trà. Ngoài ra, trà nhân nên căn chỉnh lượng nước theo yêu cầu của khách và không nên rót đầy chén, dù chén lớn hay nhỏ, vì điều đó có thể thể hiện sự thiếu tinh tế trong trà đạo.
• Cách phục vụ trà: Theo truyền thống trà đạo, trà thường được mời cho khách bằng hai tay để thể hiện sự tôn trọng. Nếu chén có quai, trà nhân dùng một tay cầm quai và một tay đỡ chén. Đối với chén không có quai, dùng cả hai tay để đỡ chén khi mời khách, thể hiện sự tôn trọng và lịch sự.
• Thứ tự thêm trà: Khi thêm trà vào chén, trà nhân cần tuân theo nguyên tắc mời trưởng bối trước và hậu bối sau. Nếu gặp phải không khí trầm lặng hoặc người không thích chia sẻ, trà nhân nên thêm trà cho khách để tạo không khí thoải mái hơn.

Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn cái nhìn sâu sắc hơn về nghệ thuật trà đạo là gì, để từ đó cảm nhận được sự thanh tịnh và ý nghĩa của mỗi chén trà. Trà đạo không chỉ đơn thuần là việc thưởng thức trà mà còn là nghệ thuật sống, thể hiện tinh thần thanh tao và sự hòa hợp với thiên nhiên. Qua từng bước chuẩn bị và thưởng trà, người ta học cách tìm thấy sự bình an trong tâm hồn, tĩnh lặng giữa nhịp sống hối hả. Hiểu rõ về trà đạo giúp chúng ta không chỉ trân trọng hơn văn hóa truyền thống mà còn áp dụng những giá trị tinh túy này vào cuộc sống hàng ngày. 

Xem thêm: Bí Quyết Uống Trà Gạo Lứt Đúng Cách, Giúp Giảm Cân An Toàn Và Hiệu Quả